Šest mjeseci nakon početka invazije Rusije na Ukrajinu čini se da sukob nije blizu kraja i da je zaglibio, smatraju stručnjaci. Borbe i smrtonosni ruski udari nastavljaju se svakodnevno.
Rusija je započela napad na Ukrajinu 24. februara, pokušavajući munjevitom ofanzivom da zauzme glavni grad Kijev. Ali ukrajinske snage su pružile žestok otpor, prisiljavajući ruske trupe na povlačenje i prebacivanje borbi na bazen Donbasa na istoku zemlje i njen poljoprivredni jug, piše geo.fr.
Ukrajina već nekoliko sedmica najavljuje kontraofanzivu na jugu, odgođenu, prema Kijevu , zbog sporosti zapadnih isporuka oružja. Upitan o svojim nadama u budućnosti tokom posjete Odesi u petak 19. avgusta, generalni sekretar UN-a Antonio Guterres zatvorio je oči, usporio riječi i govorio o “veoma teškoj situaciji, u kojoj izgledi za mir nisu očigledni”.
Može li rat trajati godinama? Kakvi su kapaciteti za suočavanje dvije zemlje?
Koliko dugo bi mogao trajati sukob
Analitičari ne vide razloga da se sukob zaustavi. Kompromisa i mirovnih pregovora nema ni na vidiku, a s obzirom na izrazito suprotstavljene stavove.
“Nalazimo se u trenutku kada se front stabilizuje. Čak i ako ruska vojska nastavi pokušavati (ograničene) ofanzive, vidimo gubitak zamaha; Moskva je u odbrambenoj poziciji na velikom dijelu fronta i dijelu pozadine u Ukrajini”, rekao je Dimitri Minić, istraživač u Centru Rusija/NIS Francuskog instituta za međunarodne odnose (IFRI).
“Moguće je da će ukrajinska vojska pokrenuti operaciju velikih razmjera za ponovno osvajanje dijela Hersonske regije, ili čak grada Hersona, u kratkom ili srednjem roku” , dodao je.
Direktorica programa za širu Evropu istraživačkog centra ECFR Marie Dumoulin rekla je da nas čeka sukob koji će vjerovatno biti veoma dug, s obzirom da se stvorila ravnoteža snaga između zaraćenih strana.
“Možemo misliti da će to trajati barem do 2023. godine”, rekla je, ističući da su predsjednički izbori u dvije zemlje planirani 2024. godine.
“Hoće li se to odigrati i u kom pravcu?”, dodala je.
Ruski politički analitičar Konstantin Kalačov smatra da bi rat mogao potrajati godinama .
“Rusiji nedostaju ljudski resursi, ona je zaglibila. Međutim, i Ukrajini nedostaju ljudski resursi za kontranapad i nema teško ofanzivno oružje”, dodao je.
Mogu li Ukrajinci nastaviti da pružaju otpor?
Zima, sa vjerovatno nestankom struje i grijanja, bit će teška za ukrajinsko društvo.
“Zemlja je na ivici neizvršenja obaveza; 40 posto škola neće moći da se otvore na početku školske godine; nestašice goriva” , naglašava Marie Dumoulin. Ukrajinci imaju volju da do zime postignu barem taktičke uspjehe, jer će to ponovo motivisati trupe i društvo i opravdati zahtjeve prema zapadnim partnerima , napominje ona.
Minić smatra da ukrajinska vojska ima prednost snadbijevanja zapadnim oružjem koje može biti zadnje generacije i superiornije od onog što ruska armija ima i da ima veći moral zbog toga što brani sopstveni teritorij.
Dodaje da ne misli da se ukrajinsko stanovništvo koleba i da je iscrpljeno ratom do mjera da destabilizuje političku moć, već je ujedinjeno oko ukrajinske vlade.
“Apsolutna većina našeg naroda ne sumnja da ćemo ostvariti pobjedu. Jedinstveni smo, sada imamo više poverenja u sebe nego što smo imali decenijama ranije “, rekao je u nedelju Volodimir Zelenski.
Mogu li Rusi podnijeti ekonomski pritisaki?
“Ruska ekonomija trenutno nije u krizi ,” rekao je Chris Weafer, osnivač konsultantske firme Macro-Advisory. Vlada koristi budžetske prihode iz ekonomskih i industrijskih programa “za finansiranje vojske i pružanje socijalne podrške”.
Dumoulin napominje da se utjecaj sankcija počinje osjećati u određenim sektorima.
“Ruska država ima rezerve; ona ima finansijski jastuk koji pomaže da malo umanji efekte, ali to neće potrajati zauvijek. Ali ne mislim da Vladimir Putin odustaje od rata samo zato što je ekonomska aktivnost opala “, rekla je Domoulin.
Kalačov ističe da su “rezerve strpljenja” Rusa mnogo veće nego kod Evropljana.
“Rusija se nada da će pobijediti iscrpljivanjem”, dodaje on.
Mogući ishodi?
Jedan od mogućih scenarija jeste stagnacija.
“Možemo sasvim razumno računati na ovaj scenarij. Sa postepenim umorom koji će se javiti na Zapadu i koji neće olakšati podršku Ukrajini”, rekla je Dumoulin, te dodaje da će Putin sigurno računati na to.
“Mi smo u pozicijskom ratu sa skromnim i sporim ruskim teritorijalnim osvajanjem, i žestokom odbranom genijalnije i agilnije ukrajinske vojske“ , napominje Minić.
“Ono što bi moglo pogoršati situaciju između ruske moći i onoga što je ostalo od građanskog društva je objava rata, vanredno stanje ili opšta mobilizacija.To bi bilo teško izvodljivo u velikim gradovima poput Moskve ili Sankt Peterburga, gdje opsesivna antizapadna retorika ima manje utjecaja”, dodaje on.
Klix
