Komesar Janez Lenarčič je u ime Evropske komisije u Evropskom parlamentu (EP) istakao da EU očekuje da srpske vlasti učine opipljiv napredak u vladavini prava i dijalogu s Prištinom, a te dvije tačke odrediće brzinu pregovora Srbije o članstvu u Uniji, predočivši da napredak u reformama može dovesti do otvaranja novih poglavlja u tim pregovorima.
Lenarčič je to rekao u uvodu rasprave evropskih poslanika o rezoluciji o Srbiji i stavio do znanja da Srbija mora da nastavi reforme kako bi se obezbjedila nezavisnost pravosuđa, da vodi bitku protiv korupcije i organizovanog kriminala, zajamči slobodu sredstava informisanja i nastavi sudske postupke oko ratnih zločina.
U rezoluciji, o kojoj će sutra glasati poslanici EP, a koju su prethodno usvojili članovi Spoljnopolitičkog odbora EP, se poziva na „međusobno priznanje“ Beograda i Prištine, što su osporili neki poslanici.
I sam izvještač EP za Srbiju Vladimir Bilčik, koji dolazi iz Slovačke, države koja ne priznaje Kosovo, je u junu u raspravi u AFET-u naveo da nije zadovoljan što je u tekstu uvrštena formulacija o međusobnom priznavanju Beograda i Prištine.
„Većina vlada EU priznaje Kosovo i imaju većinu poslanika u Evropskom parlamentu, pa je politička odluka političke većine da ovo bude u tekstu. Međutim, priznanje nije u rukama parlamenta i to je ono što srpska javnost treba da razume,“ poručio je Bilčik.
On je ponovio da je pitanje priznanja Kosova isključivi prerogativ i pravo vlada država članica EU, a da u ovom trenutku ne vidi pomake ka mogućem priznanju.
U izvještaju se duboko žali što se Srbija nije uskladila sa sankcijama EU nakon ruske invazije na Ukrajinu i pozivaju novoizabrane vlasti da se pod hitno usklade sa odlukama EU protiv Rusije.
Lenarič je istakao da je kao korak naprijed u dijalogu Beograd-Priština ocijenjen dogovor o energiji, što bi trebalo da omogući pomak i u vezi s drugim pitanjima.
Da Srbija smanji zavisnost od ruskog gasa
Kad je u pitanju geopolitička situacija, Srbija je pružila dokaze o privrženosti evropskim vrijednostima jer se usaglasila s nekim deklaracijama EU i dala podršku rezolucijama UN vezanim za Ukrajinu, rekao je on.
„Želimo da Srbija pruži dodatne dokaze o takvom angažovanju i učini još više napora da bi se postepeno uskladila sa spoljnom i bezbjednosnom politikom EU i restriktivnim mjerama, a u tom kontekstu je važno da Srbija smanji zavisnost od ruskog gasa“, predočio je evropski komesar za upravljanje krizama.
On je pozdravio korake da se s tim u vezi izgradi gasni interkonektor između Srbije i Bugarske, kao i nastojanja na polju sajber bezbjednosti i suzbijanja ruske propagande u regionu.
U izvještaju o Srbiji se pozdravlja činjenica da je članstvo u EU strateški cilj Srbije, ali i izražava žaljenje zbog nedovoljnog napretka, čak i nazadovanja u ključnim sektorima za pristupanje Uniji, što je ponovio Bilčik i u današnjoj raspravi na plenarnoj sjednici EP, predočivši da Srbija i posle tri mjeseca od izbora još nema vladu, „što je gubljenje dragocijenog vremena“ u situaciji gorućih problema za sve.
Pozdravljajući povratak srpskog parlamenta na veći pluralizam nakon izbora početkom aprila, u rezoluciji se poziva na napredak u vladavini prava, osnovnim pravima, slobodi izražavanja, jačanju medijskog pluralizma i normalizaciju odnosa sa Kosovom, uz poziv da Srbija prizna u Prištini proglašenu nezavisnost, s formulacijom da se traži „uzajamno priznanje“.
n1
